Taşköprü, 2 bin yıldır ayakta duruyor

 

Kilezdere köprüsünden biraz daha büyük bir Roma köprüsü daha vardır ki, bu köprü Taşköprü bölgesine ismini veren en önemli Roma yapılarından biridir. Antik İzmit, yani Nikomedya’da basılmış sikkelerde(antik para) bir köprü resmi bulunmaktadır. 2 bin yıllık Nikomedya sikkelerinde resmedilen köprü, bugün hala ayaktadır. Bu köprü, Taşköprü bölgesini adını veren Kutluca köprüsüdür. Roma döneminde yapılan köprü, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından yakında restore edilecek. Ben bu köprü hakkında zaman zaman yazılar yazdım, yıkılıp gitmeden kurtarılmasını istedim. Büyükşehir’in restorasyon girişimini de bu nedenle alkışlıyorum.

 

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Kocaeli’nin orijinal hali günümüze ulaşmış Roma dönemine ait tek köprüsü olan Kutluca Köprüsü’nü gün yüzüne çıkartıyor. Büyükşehir Belediyesi, milattan sonra birinci yüzyılda inşa edildiği bilinen tarihi köprünün rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerini tamamladı. Tarihi Roma Yolu üzerinde bulunan Kutluca Köprüsü’nün restorasyonuna başlaması için Karayolları Genel Müdürlüğüne projeleri teslim edildi. 

 

GUEDOS KÖPRÜSÜ

Gelelim tarihi köprüye. M.S. 1 nci yüzyılda, 50 yılında Romalılar tarafından Göksu deresi üstünde Kutluca köyü ile Duranlı köyü arasında yapılmış olup Guedos adı verilmiştir. Tarihi ipek yolu ile Nikomedya`ya ulaşan yolun üzerinde olan köprü daha sonra bölgede yaşayanlar tarafından Taşköprü adıyla anılmaya başlamış ve civar köyler kendilerini "Taşköprü Divanı" olarak belirlemişlerdir.

 

Divan yerleşim tarzı daha çok manav yerleşim birimlerinde gözlemlenen bir yapılanma tarzı olarak karşımıza çıkmaktadır. Kendi başına muhtarlık olamayacak dağınık durumdaki birbirine yakın üç ve daha fazla yerleşim yeri bir araya gelerek bir köyü ve her yerleşim yeri de o köyün mahallelerini oluşturmaktadır. Ancak bu durum 1980 öncesinde muhtarlığı olmayan küçük köylerin birleşerek "divan" olarak adlandırdıkları yerleşim birimleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bugün idari yapılanmada kullanılmayan bu kavram halen yöre insanın köy tabirlerinde kullandıkları bir kavram olarak yaşamaya devam etmektedir. Karayakuplu Divanı, Tahtalı Divanı, Gerede Divanı, İshakçılar bunun en güzel örnekleridir. Ancak "Taşköprü Divanı" olarak anılan yerleşim yerinde Taşköprü adında ne bir merkez ne de bir köy yer almaktadır. Tarihi İpek yolunun da Taşköprü’den geçtiği bilinmektedir.

 

Bugün Körfez ve Derince İlçe sınırlan içinden geçerek İzmit`i İstanbul`a bağlayan ve Eski İstanbul adıyla anılan yolun kuzeyinde İstanbul il sınırına kadar olan bölgede yaşayanlar kendini manav ve "Taşköprülü" olarak tanımlamaktadır.

 

Kıyırlı, Sevindikli, Osmanlı, Hayettinli(Hayradınlı), Kuşluköy, Kıdışlı, İshakçılar, Tahtalı, Gerede, Dümbüldek, Karakadılar, Karagöllü, Sofular gibi yaklaşık olarak gerek Körfez ilçe sınırları içinde, gerekse Derince ilçe sınırları içersinde yer alan 25 kadar köy ve bunların mahalleleri Taşköprü adıyla anılmaktadır.

 

Bir gün kendinize zaman ayırın, Töşköprü’yü şöyle bir dolaşın. Pişman olmayacaksınız. 

 

-Ali Gündoğdu- Özgür Kocaeli